I. Cấu tạo và hoạt động của laze 1. Laze là gì? Laze là một nguồn sáng phát ra một chùm sáng cường độ lớn dựa trên việc ứng dụng hiện tượng phát xạ cảm ứng. 2. Sự phát xạ cảm ứng Sự phát xạ cảm ứng: Nếu một nguyên tử đang ở trong trạng thái kích thích, sẵn sàng phát ra một phôtôn có năng lượng ε = hf, bắt gặp một phôtôn có năng lượng ε’ đúng bằng hf bay lướt qua nó, thì lập tức nguyên tử này cũng phát ra phôtôn ε. Phôtôn ε có cùng năng lượng và bay cùng phương với phôtôn ε’. Ngoài ra sóng điện từ ứng với phôtôn ε hoàn toàn cùng pha và dao động trong một mặt phẵng song song với mặt phẵng dao động của sóng điện từ ứng với phôtôn ε’. Như vậy, nếu có một phôtôn ban đầu bay qua một loạt các nguyên tử đang ở trong trạng thái kích thích thì số phôtôn sẽ tăng lên theo cấp số nhân. 3. Cấu tạo của laze rubi Laze rubi gồm một thanh rubi hình trụ. Hai mặt được mài nhẵn vuông góc với trục của thanh. Mặt (1) được mạ bạc trở thành gương phẵng (G1) có mặt phản xạ quay vào phía trong. Mặt (2) là mặt bán mạ, tức là mạ một lớp mỏng để cho khoảng 50% cường độ chùm sáng chiếu tới bị phản xạ, còn khoảng 50% truyền qua. Mặt này trở thành gương phẳng (G2) có mặt phản xạ quay về phia G1. Hai gương G1 và G2 song song với nhau. Dùng đèn phóng điện xenon để chiếu sáng rất mạnh thanh rubi và đưa một số lớn ion crôm lên trạng thái kích thích. Nếu có một ion crôm bức xạ theo phương vuông góc với hai gương thì ánh sáng sẽ phản xạ đi phản xạ lại nhiều lần giữa hai gương và sẽ làm cho một loạt ion crôm phát xạ cảm ứng. Anh sáng sẽ được khuếch đại lên nhiều lần. Chùm tia laze được lấy ra từ gương bán mạ G2. II. Một vài ứng dụng của laze Tia laze có ưu thế đặc biệt trong thông tin liên lạc vô tuyến (như truyền thông thông tin bằng cáp quang, vô tuyến định vị, điều khiển con tàu vũ trụ, ...) Tia laze được dùng như dao mổ trong phẩu thuật mắt, để chữa một số bệnh ngoài da (nhờ tác dụng nhiệt), ... Tia laze được dùng trong các đầu đọc đĩa CD, bút chỉ bảng, chỉ bản đồ, dùng trong các thí nghiệm quang học ở trường phổ thông, ... Ngoài ra tia laze còn được dùng để khoan, cắt, tôi, ... chính xác các vật liệu trong công nghiệp.
Tia laze là chùm ánh sáng A. song song, đơn sắc, kết hợp và có cường độ lớn. B. song song, đơn sắc, định hướng và có cường độ lớn. C. đơn sắc, cùng pha, định hướng và có công suất lớn. D. song song, đơn sắc, kết hợp và có công suất lớn.
Chọn câu sai: Chất bán dẫn đã được dùng chế tạo A. pin mặt trời. B. quang điện trở và laze. C. đèn ống và điôt phát quang. D. pin nhiệt điện.
Laze rubi hoạt động theo nguyên tắc nào? A. Dựa vào hiện tượng quang điện. B. Dựa vào sự phản xạ cảm ứng. C. Dựa vào sự tái hợp giữa electron và lỗ trống. D. Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ
Chọn câu sai Tia Laze A. có tính đơn sắc rất cao. B. là chùm sáng kết hợp. C. là chùm sáng hội tụ. D. có cường độ lớn.
Chọn phát biểu sai khi nói về laze? A. Để có chùm laze, người ta cho các phôtôn truyền qua lại môi trường hoạt tính nhiều lần. B. Trong laze rubi có sự biến đổi điện năng thành quang năng. C. NT hoạt động của laze dựa trên việc ứng dụng hiện tượng phát xạ cảm ứng. D. Tia laze có thể gây ra hiện tượng quang điện với một số kim loại
Chọn đáp án đúng về laze: A. Các phôtôn trong chùm sáng laze chuyển động trong các mặt phẳng vuông góc nhau. B. Các phôtôn bay theo cùng một hướng nên sóng điện từ trong chùm sáng cùng pha. C. Màu đỏ của laze hồng ngọc do ion nhôm phát ra. D. Anh-xtanh là người tìm ra hiện tượng phát xạ cảm ứng.
Dụng cụ nào sau đây là ứng dụng của hiện tượng quang phát quang ? A. Bút laze. B. Bóng đèn ống. C. Pin quang điện. D. Quang trở
Tìm phát biểu sai về laze: A. Nhờ có tính định hướng cao, khi tia laze truyền đi xa chuyển độngỘ của nó thay đổi ít. B. laze được dùng trong thí nghiệm giao thoa vì nó có tính kết hợp. C. Phôtôn của tia laze có năng lượng lớn hơn photon của tia sáng thường. D. Laze có nghĩa là khuyết đại ánh sáng bằng bức xạ cảm ứng.
Laze rubi không hoạt không hoạt động theo nguyên tắc nào dưới đây ? A. Dựa vào sự phát xạ cảm ứng. B. Dựa vào sự tái hợp giữa êlectron và lỗ trống. C. Tạo ra sự đảo lộn mật độ. D. Sử dụng buồng cộng hưởng.
Tia laze có tính đơn sắc rất cao vì các photon do laze phát ra có: A. độ sai lệch có tần số là rất nhỏ. B. độ sai lệch năng lượng là rất lớn. C. độ sai lệch bước sóng là rất lớn. D. độ sai lệch tần số là rất lớn.
Thiết bị hay linh kiện nào sau đây hoạt động dựa vào hiện tượng quang điện trong ? A. Quang điện trở. B. Bóng đèn ống. C. Điôt phát quang. D. Đèn laze.
