1. Phương pháp Hiệu suất truyền tải điện năng: $H = \frac{{P'}}{P} = \frac{{P - \Delta P}}{P} = 1 - \frac{{\Delta P}}{P} = 1 - H = \frac{{PR}}{{{{\left( {U\cos \varphi } \right)}^2}}}$ Tỉ lệ hao phí công suất: $h = 1 - H = \frac{{PR}}{{{{\left( {U\cos \varphi } \right)}^2}}}$ Năng lượng hao phí trong thời gian Δt: ΔA = ΔP.Δt 2. Vận dụng Ví dụ 1: Từ một máy phát điện người ta muốn truyền tới nơi tiêu thụ, bằng đường dây tải điện có điện trở 4 Ω và hệ số công suất bằng 1. Biết hiệu suất truyền tải là 98% và nơi tiêu thụ nhận được công suất 196kW. Điện áp hiệu dụng đưa lên đường dây là A. 10 kV. B. 200 kV. C. 40 kV. D. 30 kV. Lời giải$\begin{array}{l} H = \frac{{P'}}{P} \to P = \frac{{P'}}{H} = \frac{{196}}{{0,98}} = 200\left( {kW} \right)\,\,\left( 1 \right)\\ \Delta P = \left( {1 - H} \right)P = \left( {1 - 0,98} \right).200 = 4\left( {kW} \right)\,\,\,\,\,\,\,\,\,\left( 1 \right)\\ \Delta P = {\left( {\frac{P}{U}} \right)^2}.R \to U = P.\sqrt {\frac{R}{{\Delta P}}} = 200.\sqrt {\frac{4}{4}} = 200\left( {kV} \right) \end{array}$ Chọn B Ví dụ 2: Người ta cần tải đi một công suất 1 MW từ nhà máy điện về nơi tiêu thụ. Dùng hai công tơ điện đặt ở biến thế và ở nơi tiêu thụ thì thấy số chỉ của chúng chênh lệch nhau mỗi ngày đêm là 216 kW. Tỉ lệ hao phí do truyền tải điện năng đi là A. 0,80%. B. 0,85%. C. 0,9%. D. 0,95%. Lời giảiCông suất hao phí trên đường dây tải điện: $\Delta P = \frac{{\Delta A}}{{\Delta t}} = \frac{{216\left( {kWh} \right)}}{{24\left( h \right)}} = 9\left( {kW} \right)$ Tỉ lệ hao phí do truyền tải điện năng đi là $\begin{array}{l}h = \frac{{\Delta P}}{P} = \frac{9}{{1000}} = 0,009 = 0,9\% \\\end{array}$ Chọn C Ví dụ 3: Điện năng ở một trạm phát điện được truyền đi dưới điện áp 2 kV và công suất 200 kW. Hiệu số chỉ của công tơ ở trạm phát và công tơ tổng ở nơi tiêu thụ sau mỗi ngày đêm chênh lệch nhua 480 kWh. Công suất hao phí trên đường dây và hiệu suất của quá trình truyền tải điện năng lần lượt là A. 100 kW và 80%. B. 83 kW và 85%. C. 20 kW và 90%. D. 40 kW và 95%. Lời giải Công suất hao phí trên đường dây tải điện: $\Delta P = \frac{{\Delta A}}{{\Delta t}} = \frac{{480}}{{24}} = 20\left( {kW} \right)$ Hiệu suất của quá trình truyền tải điện năng là $H = 1 - \frac{{\Delta P}}{P} = 1 - \frac{{20}}{{200}} = 0,9 = 90\% $ Chọn C Bài tập về nhà Máy biến áp lí tưởng: tải đề -- tải đáp án. Máy biến áp không lí tưởng: tải đề -- tải đáp án. Truyền tải điện năng đi xa: tải đề -- tải đáp án.